'De vrijwilligers zijn waardevol'
“De reclassering werkt met daders om nieuwe slachtoffers te voorkomen. En dat kunnen en willen we niet alleen doen. Daarvoor moet de reclassant zich met hart en ziel inzetten. Dat doen ook onze reclasseringswerkers die (op basis van een vonnis) reclassanten aanspreken en aanmoedigen, begeleiden en begrenzen. En gelukkig ook steeds vaker de vrijwilligers van Gevangenenzorg. Hun rol is waardevol, wordt gewaardeerd en voegt echt iets toe, voor de reclassanten en de samenleving. Dank!”
~ Johan Bac, directeur Reclassering Nederland
Samenlevingsorganisatie
Gevangenenzorg Nederland is een samenlevingsorganisatie. We staan met één been in de gevangenis en één been in de samenleving. Er zijn verschillende partijen die graag zien dat het leven van een gevangene weer goed op de rails wordt gezet. Voor de ene partij is het een keuze van het hart, voor de ander een beleidsdoel.
Het is onze expertise om de wensen en mogelijkheden van die partijen in het geven van tijd, geld, kennis en faciliteiten rondom de gevangene bij elkaar ‘te organiseren’. We zijn dus bij wijze van spreken een filantropische makelaar voor een herstelverbinding tussen ‘binnen en buiten’
4VO
Landelijk zijn er zo’n 50 organisaties die lokaal justitieel vrijwilligerswerk doen. De 4 landelijk werkende organisaties – Bonjo, Exodus, Gevangenenzorg Nederland en Humanitas – worden door de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) de 4VO genoemd. Er waren ruim 4.000 vrijwilligers binnen deze organisaties actief.
“Ik beleef veel vreugde aan het bijwonen van de vrijwilligersdagen. De trouw waarmee mensen soms wel 10 jaar of langer een gedetineerde blijven bezoeken en voor hem of haar bidden is echt ontroerend. Dan zie je dat vergeving echt de “core-business” van het christelijk geloof is. De opdracht van Jezus om deze bezoeken te doen en de liefde voor de medemens zorgen er voor dat ze het volhouden.”
~ Gert-Jan Huisman, lid Maatschappelijke Raad
6.2 Maatschappelijke raad
De Maatschappelijke Raad levert een bijdrage aan de ontwikkeling van het beleid van GNd en functioneert als extern klankbord en adviesorgaan voor de directeur bestuurder. De Raad bestaat uit 10 leden en vergadert jaarlijks. Tussentijds geeft de MR gevraagd of ongevraagd advies. De brede samenstelling en deskundigheid van de Maatschappelijke Raad, hun verankering in de samenleving en hun interesse voor ons werk, maakt de Maatschappelijke Raad tot een zeer waardevol adviesorgaan. De Maatschappelijke Raad bestond in 2021 uit de volgende leden:
Andries Knevel
Spreker, schrijver, radiopresentator (GNR)
Rein Willems
Ex-topman Shell Nederland en oud-senator voor het CDA
Kees van der Staaij
Fractievoorzitter SGP Tweede Kamer
Jan Waaijer
Voormalig burgemeester Zoetermeer
Peter van der Sande
President ICPA; Voormalig hoofddirecteur DJI
Gert Jan Huisman
CEO & partner Anders Invest
Ine Voorham
Voormalig manager Leger des Heils
Harry Paul
Consultant ABDTopconsult, ministerie BZK
Jan Verburg
Niet-uitvoerend bestuurder De Vries en Verburg Groep – Voorzitter Algemeen Bestuur
Michiel van der Wolf
Hoogleraar forensische psychiatrie, Universiteit Leiden en Universitair hoofddocent straf(proces)recht, Rijksuniversiteit Groningen
“Eén van de opdrachten die Jezus ons meegeeft, is het omzien naar gevangenen. In de kerk is er veel aandacht voor arme en zieke mensen, maar aan het lot van ( ex-)gevangenen wordt vaak voorbij gegaan. Daarom vind ik het heel belangrijk dat er aandacht is voor hen en dat is de reden dat dit jaar als collectedoel gekozen is voor Gevangenenzorg Nederland. Wat een enorme impact heeft gehad, is het verhaal dat ex-gevangene Wilfred Kols vertelde over zijn leven. De catechisanten hebben het er maanden later nog over gehad. God en geloof komen ineens heel dichtbij door zijn verhaal.”
~ Ds J. van Rumpt, predikant Hervormde Gemeente Barneveld
Support vanuit de achterban
Met dankbaarheid mogen we uiteindelijk vaststellen dat de totale inkomsten hoger zijn uitgevallen dan begroot. We mochten ca. € 1,2 miljoen aan achterbaninkomsten ontvangen, een toename van ca. 4 %. Vooral vanuit kerken en bedrijven is sprake van een mooie toename. Het laat zien dat het draagvlak voor ons werk binnen de samenleving nog steeds groeit. Dat stemt dankbaar en geeft vertrouwen.
In tegenstelling tot de positieve inkomstenontwikkelingen van achterbandonaties, bleven de bijdrage van fondsen iets achter op de begroting.
Particulieren
We mochten in 2021 € 732.000 aan donaties ontvangen. Dat is zo’n 5% meer dan begroot. Dat laat zien dat onze donateurs buitengewoon loyaal zijn ook ondanks de voortdurende coronacrisis. Dat stemt dankbaar, gezien de grote impact die deze pandemie op het geefgedrag van onze achterban had kunnen hebben.
Het aantal nieuwe donateurs (800) in 2021 daalde (60%) echter sterk ( Vooral wet- en regelgeving rondom de privacy speelt hierbij een belangrijke rol.
Heel dankbaar zijn we tenslotte met de stijging (11%) van de gemiddelde gift (€ 52) via incasso’s. In 2021 zijn we gestart met diverse verbeteringen in onze online marketing. We zoeken daarin wegen om nieuwe donateurs te verwelkomen. Zo bouwen we met elkaar aan een steviger fundament voor een goede voortgang van ons werk in gevangenissen, tbs-klinieken en bij de families thuis.
Kerken
Veel kerkdiensten vonden in 2021 nog steeds digitaal plaats. Corona had ingrijpende gevolgen voor het samenkomen. Dat gold ook voor presentaties. Die waren slechts bescheiden mogelijk gedurende korte perioden. We zijn dan ook blij verrast en dankbaar dat ondanks al deze beperkingen de inkomsten van kerken in 2021 een stijging lieten zien van 20% en uitkwamen op€ 281.000 We ontvangen het ook als een zegen op onze inspanningen om ons werk via een persoonlijk relatieonderhoud goed voor het voetlicht te brengen.
Ook waren er enkele grote acties van kerken die relatief veel inkomsten opleverden.
De inspanningen van gericht en persoonlijke relatiebeheer vertaalden zich eveneens naar meer aandacht voor ons werk in gebed, donaties en vrijwilligers.
Enkele highlights waren:
• Diaconale Samenwerking van de drie kerken in Moerkapelle, die onder de noemer ‘de daad is het meest sprekende woord’ gestart zijn met diaconale zorg vanuit de kerken in samenwerking met bestaande organisaties naar de (buitenkerkelijke) naaste. • Vanuit de GKV-kerk Assen-Kloosterveen is een visiedocument ontwikkeld: Kerken laat je zien. In de komende jaren wordt dit verder ontwikkeld om daarmee uitgebreid aandacht gaan geven aan ons werk. Een mooie pilot om ook ons in 2021 ontwikkelde doelgroep materiaal in te zetten.
• In Q2 gaf een van onze vrijwilligers een mooie presentatie van ons werk voor 3000 online-aansluitingen en daarmee zo’n 6000 kijkende vrouwen tijdens de jaarlijkse Bondsdag van de vrouwenverenigingen Gereformeerde Gemeenten.
• Naast de voorjaarsmailing, was er een najaarskerkenmailing. Daarin stonden we stil bij 20 jaar achterblijvers en de lancering van het nieuwe kerkenpakket. Hierbij kunnen kerken op onze (vernieuwde) kerkenpagina de nieuwe materialen vinden om in actie te komen. Doel is naast reguliere collecten(roosters) ook via doelgroepen binnen de kerken ons werk te verbreden en het donateursbestand te verjongen.
• Er is voor het eerst een parochiemailing (ongeveer 200 parochies) uitgegaan met een mooie aanbeveling van Mgr. Dr. Everard de Jong. Doel was naast het werven van nieuwe kerken ook presentaties en vrijwilligerswerk onder de aandacht te brengen. De eerste positieve resultaten zijn al zichtbaar.
Bedrijven
Ondanks de impact van corona op het bedrijfsleven was er sprake van een grote loyaliteit van veel ondernemers aan ons werk. We mochten € 182.000 ontvangen, een stijging van 6% ten opzichte van 2021. We hadden gehoopt op een realisatie van € 200.000. Het bleek echter lastiger om nieuwe bedrijven aan het werk van Gevangenenzorg te verbinden. De doelstelling van € 25.000 is niet helemaal gerealiseerd. Dit is mede het gevolg van de ‘dichte gevangenissen’ door corona.
Fondsen
Al enkele jaren zien we een trend met een dalende lijn van bijdragen vanuit fondsen. Dit is vooral het gevolg van het wegvallen van enkele fondsen die ons vele jaren met relatief hoge bedragen hebben ondersteund. In de praktijk blijkt het lastig te zijn om deze weggevallen bedragen weer te compenseren door bijdragen vanuit andere (voor ons nieuwe) fondsen. Tegelijkertijd zien we gelukkig ook weer nieuwe fondsen die ons werk willen ondersteunen maar wel voor minder hoge bedragen dan eerder.
We gaan voor de komende jaren uit van een gematigde groei in fondsbijdragen. Nu veel van onze programma’s ook slechts beperkt konden worden uitgevoerd had dit ook z’n weerslag op de fondsbijdragen. Uiteindelijk is de realisatie uitgekomen op € 339.000, een daling van bijna 20% ten opzichte van 2021.
Subsidies
In 2021 ontvingen wij € 1.196.000 aan subsidies, ca 4% meer dan in 2020. € 335.000 daarvan was bestemd voor (het laatste jaar van ) De Compagnie.
Al jaren bestaat de wens vanuit veel justitiële vrijwilligersorganisaties om het subsidiekader grondig te herzien. Het huidig kader kent slechts één toetsingscriterium, namelijk het aantal vrijwilligers. Daarmee wordt geen recht gedaan aan onder meer de kwaliteit en diversiteit in vrijwilligerswerk. In de praktijk blijkt het voor Justitie buitengewoon lastig om een meer evenwichtig subsidiekader te ontwikkelen. Het ziet er nu naar uit dat een vernieuwd subsidiekader van start zal gaan in 2023. Dit kader kan echter op weinig draagvlak rekenen. Samen met collega organisaties hebben wij onze bezwaren kenbaar gemaakt aan Justitie en de politiek.
Het jaarlijks beschikbare subsidiebudget voor de totale sector van justitieel vrijwilligerswerk bedraagt vanaf 2018 € 4,1 mln. De toetreding van nieuwe organisaties en inflatie rechtvaardigen een opwaartse aanpassing van dit budget.
We gaan voor de komende jaren uit van een gematigde groei in fondsbijdragen. Nu veel van onze programma’s ook slechts beperkt konden worden uitgevoerd had dit ook z’n weerslag op de fondsbijdragen. Uiteindelijk is de realisatie uitgekomen op € 339.000, een daling van bijna 20% t.o.v. 2021.
Media-aandacht
NPO interview
In 2021 kregen we veel media-aandacht. Onze maatschappelijk werker Beppie van der Linden was bijvoorbeeld te gast NPO Radio 1. Ze vertelde over de situatie van achterblijvende families, en hoe Gevangenenzorg aandacht heeft voor hun verhaal.
Social media
Social media advertenties leverden veel reacties op in 2021.
Communicatie
Nieuwe huisstijl
In 2021 is onze huisstijl vernieuwd. De live gang van de nieuwe website in de eerste week van mei vormde de feestelijke officiële aftrap van het gebruik van onze nieuwe huisstijl. Al onze donateurs en vrijwilligers kregen een ansichtkaart in de nieuwe huisstijl in de bus om hen vertrouwd te maken met ons nieuwe jasje.
Via een advertentiecampagne in het Nederlands Dagblad, het Reformatorisch Dagblad en op CIP.nl, introduceerden wij bij de breedte van de achterban onze nieuwe kleuren en vormgeving. We gebruiken in de nieuwe materialen de kleur groen van hoop op een nieuw begin en de kleur aubergine van passie en inventiviteit, tegen de grauwe achtergrond van de realiteit.
Temidden van de nieuwe beelden en bewoordingen bleef ‘Geloof in herstel’ centraal in onze merkpositionering. Tegelijk met de nieuwe website verscheen ook ons jaarverslag voor de eerste keer geheel online.
Merkbekendheid offline
In 2021 kregen we veel aandacht vanuit de media rondom het 20-jarig bestaan van ons programma Aandacht voor Achterblijvers. We kregen 19 keer een (groot) artikel in landelijke kranten en tijdschriften, waren 4 keer op de radio te horen en kwamen 1 keer op tv. Er werd 2 keer een podcast gemaakt over ons werk. Ook presentaties en gastlessen zijn belangrijk voor de uitbreiding van onze bekendheid.
Door de coronamaatregelen gingen veel fysieke bijeenkomsten helaas niet door. Toch konden we nog 51 keer een presentatie of gastles geven, deels online. Zodra Nederland weer even van slot ging, nam het aantal aanvragen voor presentaties verrassend snel toe.
Steeds vaker vragen organisaties en kerken om een ex-gevangene die tijdens een presentatie zijn verhaal kan doen. Inmiddels hebben we 4 ex-gevangenen die in 2022 presentaties en gastlessen zullen gaan geven.
Nieuwsbrieven
Onze nieuwsbrief verscheen opnieuw 6 keer. Sinds juni heeft de nieuwsbrief niet alleen een nieuwe vormgeving, maar hebben de edities ook een thematische opzet. Elk nummer behandelt een eigen thema. In 2021 waren dat: Geloof in herstel, Aandacht voor achterblijvers, tbs, en een nieuwe toekomst. We brengen de verschillende zorgprogramma’s onder de aandacht en vertellen wat de impact van de inzet van de vrijwilligers is.
Eind 2021 telde de nieuwsbrief een oplage van bijna 16.500 adressen (print) en ruim 2.700 (digitaal). In 2020 ging het om 16.900 (print) en ruim 2.100 (digitaal).
Klachten
We zijn dankbaar dat in 2021 geen klachten zijn ingediend. We hebben een klachtenprotocol om voorkomende klachten af te handelen. Maar daarvan hoefden we in 2021 opnieuw geen gebruik te maken.
Nieuwe website
Begin mei 2021 is de nieuwe website van GNd live gegaan, het design is volledig aangepast aan de nieuwe huisstijl van Gevangenenzorg. Daarnaast biedt de nieuwe website veel meer mogelijkheden, waardoor we aanzienlijk minder afhankelijk zijn van externe support. De nieuwe website is modern qua design, maar eveneens gebruiksvriendelijker geworden. Dit laatste is getest bij respondenten uit onze verschillende doelgroepen.
Online experimenten
Met de nieuwe website als basis zijn we in de tweede helft van het jaar gestart met onze eerste online experimenten. Met deze experimenten speelden we in op het probleem dat we sinds de AVG-wetgeving veel moeilijker een (geef)relatie op kunnen bouwen met giftgevers. We hebben een verhalenmagazine over ons werk gemaakt, en geïnteresseerden konden dit gratis aanvragen. Meer dan 550 mensen hebben dit magazine aangevraagd en kregen dit fysiek toegestuurd. Die mensen zijn vervolgens nagebeld. De eerste resultaten daarvan zijn voorzichtig positief.
In het vierde kwartaal zijn we gestart met een nieuwe ‘weggever’, waarin we leerpunten meegenomen hebben van de voorgaande experimenten.
Bereik online, volgers online, website bezoekers (vergelijking 2020,21)
In 2021 is ons online bereik enorm vergroot. Deze stijging is het gevolg van onze nieuwe website en vooral de investeringen in onlineadvertenties.