De begroting kent een tekort van 11%. Dit wijkt af van de norm van een sluitende begroting. Daarnaast is de meerjaren exploitatie niet optimistisch vanwege het beëindigen van De Compagnie en de subsidieprognose. Er zijn twee mitiganten: 1) de flexibele schil 2) de financiële reserve. Een en ander betekent dat voortzetting van de bedrijfsvoering niet in gevaar is. Voorjaar 2022 wordt een meerjarenplan vastgesteld met een borgingsplan duurzame financiering.
Hieronder benoemen wij de vijf zogenaamde succesbepalende factoren van ons jaarplan 2022.
1. Continuïteit zorgaanbod
2022 wordt het derde jaar dat beïnvloed wordt door Covid-19. We willen hoe dan ook onze Herstelzorg blijven aanbieden. Bij voorkeur fysiek, maar als omstandigheden daartoe nopen ook digitaal.
Met name in de nazorg liggen er mogelijkheden. Nazorg gaat over maatschappelijk integreren en een bestendig leven opbouwen. Anders gezegd: stoppen met criminaliteit. Van bajes naar vrij en verantwoord burgerschap. Daarbij is een baan van groot belang. Nazorg begint al binnen. We doen dit middels Maatwerk, een nieuwe 3-jarige pilot die grotendeels in de PI van Alphen a/d Rijn uitgevoerd zal worden. Het vertaalt de 10 succesfactoren van 6 jaar zeer positieve ervaringen in De Compagnie. Het nieuwe aanbod is individueel in plaats van groepsgericht. Na 3 jaar zal er een overdraagbare werkmethode gereed zijn voor arbeidsmotivatie en -integratie van gevangenen. Het (ministeriële) besluit voor deze pilot dateert van eind november 2021. Onze zorg aan de compagnons van het huidige programma zal in ieder geval worden gecontinueerd.
In de Nazorg krijgen veel hulpvragers te maken met de Reclassering in 2022 vervolgen we de pilot van samenwerking met de Reclassering.
Huisvesting is voor gevangenen vaak ook een issue. GNd start met Stichting Ontmoeting een pilot in PI Rotterdam om zo via de bestaande processen van GNd gevangenen al vroegtijdig in contact te brengen met Ontmoeting voor mogelijke huisvesting na detentie.
In 2021 werd de pilot SOS ForZo in FPC dr. S. van Mesdag positief afgesloten, met de intentie deze te continueren en verder uit te rollen in de diverse tbs-klinieken in 2022. We zullen in het kader van de financiële meerjarenprognose serieus moeten bekijken in welke omvang en vorm we SOS in de toekomst kunnen aanbieden naar gevangenen en tbs-patiënten.
Ook in 2022 zien we ons nog geconfronteerd met een (tijdelijke) impact van Covid-19 (geen/beperkte toegang gevangenissen en tbs-klinieken).
Daarnaast zien we in het werkveld en binnen GNd ook een permanente impact (b.v. digitalisering), die ons tot heroverweging van het Aanbod Zorgprogramma’s aanzet. Deze zal verwerkt worden in de Nota Ontwikkeling Zorgaanbod. Het jaarplan 2022 kent opnieuw drie scenario’s, zodat we snel kunnen schakelen als de omstandigheden veranderen. GNd probeert zo in alle omstandigheden de beste zorg te bieden, om onze hulpvragers te helpen in hun herstel naar de toekomst.
Ons zorgaanbod staat of valt met onze vrijwilligers. We zien dat allerlei maatregelen binnen het werkveld (VOG-beleid, mogelijke invoering QR-code, verplichting urenregistratie voor vrijwilligers) vrijwilligerswerk niet aantrekkelijker maakt. We volgen of en in welke mate ons dat raakt. Hoe dan ook, we blijven aandacht en zorg besteden aan onze vrijwilligers, omdat ze onze collega’s zijn en het dichtst bij onze hulpvragers staan.
2. Doorontwikkeling toepassing technologie
We zijn al een aantal jaren in de voorhoede aangesloten bij de ZBJ-pilot (Zelfbediening Justitiabelen) van DJI. Hebben we in 2021 gebruikt om kleine wijzigingen door te voeren, in 2022 is de tijd rijp om deze mogelijkheden verder uit te bouwen. We denken bijvoorbeeld aan meer informatie over de programma’s, online intake, en wellicht ook aan een e-learning module van (delen van) de cursussen, zodat hulpvragers gerichter zorg kunnen vragen en ontvangen. We zijn alert op de ontwikkeling op het gebied van toepassing van technologie in ons werkveld.
Welke ruimte er geboden wordt aan digitaal bezoek en andere vormen van digitaal contact zal in de loop der jaren duidelijk moeten worden. In ieder geval gaan we in 2022 verder met wat loopt en onderzoeken we vernieuwingen en verbeteringen. We opereren daarbij in het maatschappelijke speelveld van DJI en zijn daarbij grotendeels afhankelijk van de goodwill en technologie van DJI.
Onze portal is het digitale kruispunt waar vrijwilligers en staf elkaar ontmoeten. De portal wordt via modules verder geoptimaliseerd.
Inzet en intensivering van digitale middelen kan voorts leiden tot meer grip op processen en data, en tot efficiënter werken, een betere positionering, borging van inkomsten, bredere zichtbaarheid in maatschappij en bij hulpvragers en zo bijdragen aan ons uiteindelijk doel: een betere herstelzorg voor onze hulpvragers. Tot slot, steeds meer lijkt digitaal het onmogelijke grenzeloos mogelijk te maken. We willen toekomstbestendig voortbouwen aan herstelzorg voor gevangenen, tbs-patiënten en hun familie.
3. Renovatie personeelshuis
De renovatie van het personeelshuis gaat over alle ca. 700 medewerkers. Bijna 95% daarvan doet het werk onbetaald, uit passie voor de hulpvragers. De doorsnee leeftijd van hen is 55 jaar en we prijzen ons gelukkig met een verbondenheid van gemiddeld 7 jaar. Met hun duizenden uren aan Pro Deo inzet, zijn vrijwilligers onbetaalbaar belangrijk in onze missie. Een 2e pijler in de uitvoering daarvan, is de facilitering van de vrijwillige inzet door betaalde medewerkers in coördinatie van de zorgprogramma’s, de fondswerving en communicatie en de administratieve ondersteuning. Deze 2 pijlers dragen het GNd huis.
Onze modus operandi is bewezen effectief. Dat willen we naar de toekomst toe borgen door het aan te passen aan diverse veranderingen en ontwikkelingen. Daarbij gaat het bijvoorbeeld om de levensloop van GNd als organisatie (25 jaar),
maatschappelijke verplichtingen als een integrale toepassing van de cao Sociaal Werk, de regeling tot thuiswerken en het inspelen op (toekomstige) veranderingen in ons werkveld. Bij dit laatste denken wij nadrukkelijk aan de impact van technologie. Het Covid-jaar 2021 heeft dat scherp laten zien. Skypen door gevangenen was geen uitzondering meer. Technologie zal ons werk verder gaan beïnvloeden.
Wat komt er om de hoek kijken als we op grote(re) schaal rechtstreeks digitaal contact (mogen/moeten) gaan leggen tussen hulpvrager en herstelwerker? Wat doet dat met ons en onze programma’s? Wat zijn de risico’s, b.ijvoorbeeld voor de privacy van vrijwilligers? Wat vraagt het aan begeleidingscapaciteit? En welke vaardigheden vraagt het van staf en vrijwilligers? Hoe blijft GNd wendbaar? En in welke mate houden we vast aan de taakverdeling tussen betaalde en onbetaalde medewerkers?
Met deze en andere vragen gaan we aan de slag en verwerken dat in de Nota Personeelshuis GNd. Als goede rentmeesters renoveren we ons ‘p-huis’ voor een toekomst waarin ons herstelwerk goede voortgang kan vinden en floreren dankzij medewerkers die collegiaal, deskundig en zeker ook hartelijk betrokken willen en kunnen zijn op de mensen die ons aan hart gaan, (ex-)gevangenen, tbs-patiënten, achterblijvers en slachtoffers.
Dit beleidspunt had in 2021 afgerond moeten worden, maar door personele krapte kon dat niet gerealiseerd worden. Daarbij is een urgentie en impact afweging gemaakt.
4. Versterking communicatie naar hulpvragers en stakeholders
Hulpvragers, financiers en partners maken dat we onze missie kunnen uitvoeren. Contact met hen is dus van groot belang. In 2021 hebben we onze huisstijl vernieuwd en leggen meer nadruk op onze pay-off ‘geloof in herstel’. In 2022 zullen we hierop voortbouwen.
We willen de positie van GNd als betrouwbare en deskundige organisatie op het terrein van herstel voor (ex-)gevangenen, tbs-patiënten en hun familie verder versterken. Wij zullen de bedoeling en de resultaten van ons werk begrijpelijk en pakkend presenteren. De ontvangers zijn een zeer gevarieerde groep van stakeholders. Van hulpvrager tot donateur, en van gevangenismedewerker tot diaken. Daarbij zal de nodige aandacht uitgaan naar het visualiseren van onze boodschap.
De hulpvrager moet weten wat hij van ons kan verwachten als hij aanklopt. De (beperkte) digitale mogelijkheden in de gevangenis en de tbs-klinieken zullen we optimaal gebruiken, hetzij rechtstreeks, hetzij in samenwerking met de medewerkers en verwijzers. Met familieleden kunnen we uiteraard rechtstreeks in contact zijn.
De relatie met onze supporters willen we verder verfijnen. Particulieren, ondernemers en kerken doneren intrinsiek gemotiveerd, overheid en fondsen meer vanuit een beleidsmatig kader. Dat vraagt om relatie onderhoud op maat, al dan niet met ambassadeurs, boegbeelden én (kerk)vrijwilligers. Ook jongeren – als donateur van de toekomst – willen we ‘opsporen’. Vandaar dat we naast digitale kanalen als Facebook en LinkedIn ook Instagram doelmatiger inzetten. De nieuwe website heeft een centrale positie.
De Nota Toekomstverkenning 2030 is doorgeschoven uit 2021. Het is een experimentele denkexercitie. De aanleiding was Covid-19. Dat legde de fragiliteit van het bestaan bloot. Het inspireerde ons tot Scenario Planning zoals ontwikkeld door Shell. Het is nadrukkelijk geen voorspelling. Het is wel een methode om scherper in beeld te krijgen wat de impact kan zijn van (maatschappelijke) trends en ontwikkelingen. Het dwingt je te na te (blijven) denken over de positie van GNd. Het draagt bij aan de vitaliteit van de organisatie.
5. Continuïteit duurzame financiering
Als samenlevingsorganisatie voert GNd een actief beleid op een brede inkomstenstroom. Dat voorkomt het risico van eenzijdige afhankelijkheid. Van onze begroting is meer dan 50% afkomstig uit de samenleving.
Wat betreft de achterbaninkomsten (kerken, bedrijven en particulieren) zullen we onze inspanningen verder vergroten, ook digitaal.
Op deze private segmenten is sprake van een forse ambitie, vooral ten aanzien van particuliere donateurs. Ons streven is om in de volle breedte vastere relaties te kunnen aangaan.
We verwachten dat een groot deel van de begrote subsidies 2022 in lijn zal liggen met die van 2021. Daarna voorzien we een daling vanwege het nieuwe subsidiekader dat dan in werking treedt.
Onze zorgen over het nieuwe kader zijn met de collega’s van Exodus, Humanitas en Bonjo onder de aandacht van DJI en de Minister gebracht.
Verder zullen processen (onder andere van het opstellen van de begroting) worden verbeterd. Dit voorkomt mogelijke omissies en sorteert voor op vernieuwingen van de Subsidieregeling vrijwilligersactiviteiten bij de sanctietoepassing 2023-2025.